اگر مصرف بالای خودروهای داخلی اصلاح شود و شهروندان بین خودروهای پرمصرف و…
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، و معاون اول وی طی چند روز گذشته اظهارنظرهایی در خصوص غیرمنطقی بودن قیمت بنزین و مصرف بی‌رویه آن داشتند که به نظر می‌رسد این اظهارات می‌تواند سیگنالی برای اصلاح قیمت بنزین باشد.
اما برخی تاکید دارند که با توجه به مصرف بالای خودروهای داخلی و عدم تنوع و رقابت‌پذیری در خودروهای تولیدی، افزایش قیمت بنزین به ضرر مصرف‌کنندگان داخلی است. بنابراین سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا در قدم اول باید ساختار خودروسازی کشور تغییر کند و شهروندان حق انتخابی بین خودروی کم‌مصرف و پرمصرف داشته باشند؟ یا پیش از اصلاح ساختاری خودرو، در ابتدا باید قیمت بنزین اصلاح شود و به مرور با ارتقای تکنولوژی در خودروسازی‌ها، تولیدکنندگان نسبت به خودروهای کم‌مصرف اقدام کرده و با واردات این نوع خودروها، میزان مصرف بنزین در کشور کاهش یابد.
دنیای اقتصاد نوشت: این دو سوال در شرایطی مطرح است که خودروهای تولیدی کشور به دلیل عقب‌ماندگی از تکنولوژی روز دنیا قادر به تولید محصولات کم‌مصرف نیست. در موتورهای جدیدی که خودروسازان جهانی از آنها بهره می‌برند برای افزایش قدرت و گشتاور خروجی با حجم کوچک‌تر که مصرف سوخت کمتری دارند از تکنولوژی موتورهایی با سیستم (GDI) استفاده می‌شود. این قابلیت برای موتور خودروها باعث می‌شود بنزین کمتری مصرف می‌شود.
خودروسازی کشور در درجه اول به دلیل دولتی بودن و در درجه دوم با گستردگی تحریم‌های بین‌المللی و خروج شرکای خارجی، فرصت تکنولوژیکی نداشته و محصولاتی به بازار عرضه می‌شوند که مصرف سوخت بالایی دارند.
در گزارشی که چندی پیش از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شد بر این نکته تاکید شده بود که در ایران به ازای هر نفر روزانه حدود ۰.۹۵لیتر بنزین و حدود ۰.۸۸لیتر گازوئیل مصرف می‌شود. مصرف روزانه بنزین و گازوئیل در ایران به ازای هر نفر تقریبا ۲برابر متوسط جهانی است.
گزارش مرکز پژوهش‌ها توضیح می‌دهد: رشد مصرف بنزین در ۳۰ سال گذشته در ایران حدود ۲۶۵درصد بوده است درحالی‌که کشورهای ترکیه، آلمان و فرانسه در ۳۰ سال گذشته رشد منفی در مصرف بنزین را تجربه کرده‌اند و مصرف بنزین خود را کنترل کرده‌اند که در اروپا این امر سبب بسته شدن بعضی از واحدهای پالایشگاهی شده و بعضی دیگر از پالایشگاه‌ها نیز تغییر فرایند داده و تبدیل به پالایشگاه‌های زیستی (Bio-refinery) شده‌اند.
با توجه به مصرف بالای بنزین در کشور، این تصور وجود دارد که شهروندان ایرانی، به صورت غیراستاندارد بنزین مصرف کرده و صرفه‌جویی در این زمینه انجام نمی‌شود. هرچند این نکته تاحدودی منطبق با واقعیت است اما متهم اصلی متوجه خودروهایی است که با مصرف سوخت بالا تولید می‌شوند. دولت نیز اگرچه مصرف بنزین در کشور را رصد می‌کند، بااین‌حال از کنار تولید خودروهای پرمصرف به‌راحتی می‌گذرد.
طبق آمارهای مرکز پژوهش‌های مجلس، متوسط مصرف خودروها در داخل نزدیک سه‌برابر مصرف استاندارد جهانی است؛ درحالی‌که خودروهای داخلی باید در هر ۱۰۰کیلومتر ۴لیتر مصرف بنزین داشته باشند، درحال‌حاضر خودروها ۱۰تا ۱۲لیتر مصرف بنزین دارند.
بدین‌ترتیب به نظر می‌رسد اگر مصرف بالای خودروهای داخلی اصلاح شود و شهروندان بین خودروهای پرمصرف و کم‌مصرف حق انتخاب داشته باشند، شاید دیگر نیازی به واردات بنزین و مصرف ارزی بالا در این زمینه نباشد. درحال‌حاضر بسیاری از کشورها در راستای اهداف زیست‌محیطی، تولید و استفاده از خودروهای بنزینی را کاهش داده‌اند و به محصولات هیبریدی و برقی روی آورده‌اند. این در شرایطی است که در ایران اگرچه استفاده و واردات برقی‌ها هنوز نوپاست اما می‌توان همین محصولات احتراقی را ارتقا داد تا مصرف سوخت کاهش پیدا کند.
چشم‌انداز روند فناوری‌های جهانی نشان می‌دهد موتورهای احتراق داخلی کنونی، هنوز پتانسیل زیادی برای رشد و بهبود دارند.
